Isparta’da yetişen doğal şifa kaynağı

ISPARTA'nın Sütçüler İlçesi'ne bağlı köylerde yetişen doğal şifa kaynağı, kekik yörel halkı için de bir ticari anlamda büyük bir öneme sahip oluyor.

Kekiğin doğal yayılış gösterdiği ve en fazla doğal üretiminin yapıldığı yerler Beydilli, Sarımehmetler, Gümü, Çandır, Bekirağalar, Kasımlar ve Kesme köyleri oluyor. Dünya kekik pazarında 'Sütçüler kekiği' ve 'Tota kekiği' olarak ün salan yayla kekiği, Sütçüler'de yabani haliyle toplanıyor ve yüzde 90'ı ihraç ediliyor.

Kooperatifler ve yerel tüccarlar tarafından toplanan yüksek aromalı ve keskin tatlı yayla kekik, kuru ya da yaş olarak bölgedeki kekik işleme tesislerinde değerlendiriliyor. Toplanmasından yağ olarak ihracına kadar geçen süreçte kekik yöre halkına gelir sağlıyor.

SÜTÇÜLER KEKİĞİ ARAŞTIRMA MAKALESİNDE

Sütçüler kekiği (Origanum minutiflorum) Türkiye Isparta ili Sütçüler ilçesinde ve yöresinde yayılış gösteren yöreye endemik bir türdür. Yöresel olarak Eşek kekiği, Tota kekiği ve Yayla kekiği olarak da isimlendirilen tür özellikle yöre halkı için ticari anlamda da ayrı bir öneme sahiptir.

Türün bünyesinde barındırdığı uçucu yağ ve bileşenlerinden dolayı tıp ve eczacılık alanında yaygın bir kullanımının olması türün önemini arttırmaktadır. Çiçeklerinin ve yapraklarının baharat olarak kullanımının yanı sıra, nefes açıcı olarak kullanımı, soğuk algınlığı ve boğaz enfeksiyonları gibi hastalıklarda da tedavi amaçlı kullanımları bilinmektedir. Bu sebeple bu çalışmada son yıllarda bilinçsiz toplama ve tüketiminden dolayı popülasyonu gittikçe azalan Sütçüler kekiğinin potansiyel dağılım alanlarının belirlenmesi ve varlığının arttırılması için potansiyel alanlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla çalışmada grup ayrım tekniklerinden sınıflandırma ağacı tekniği kullanılmıştır. Bu yöntem ile türe ait potansiyel dağılım alanlarının ekolojik bilgileri saptanmıştır. Türe ait elde edilen modelin eğitim AUC değeri 0,81, test AUC değeri 0,76 olmuştur. Modeli oluşturan değişkenler ise katkı durumlarına göre sırasıyla yükselti, yıllık yağış (bio12), eğim ve anakaya olmuştur. Hedef tür için 1159-1696 m yükselti aralığında, eğimin %23’ten fazla olduğu, yağışın 620 mm’den yüksek olduğu ve bazalt – kumtaşı anakaya tiplerinin olmadığı alanların ideal potansiyel alanlar olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda ortaya konulan sonuçlar yörede yapılacak yönetim planlamalarına hizmet edebilecek önemli çıktılar ortaya koymuştur.